جوانه بذر
عوامل موثر بر جوانه زني بذر
پس از كاشت بذر و رفع موانع رشدي مرتبط با خود بذر، نظير ركود و خفتگي، نوبت به كنترل شرايط محيطي جوانه زني بذر مي رسد.
مهم ترين اين شرايط محيطي شامل رطوبت، دما، نور و اكسيژن مي باشد. پس از رفع خفتگي خود بذر اگر به شرايط محيطي پس از كاشت
علي الخصوص دما و نور دقت نشود بذر مجدد دچار خفتگي مي شود كه به آن خفتگي فيزيولوژيكي مي گويند.
در زير به طور مختصر مهم ترين عوامل محيطي موثر بر جوانه زني بذر توسط شركت هنر طبيعت سگال بيان گرديده است:
. اكسيژن
همانطور كه مي دانيم بذر تمامي گياهان به غير از گياهان آبزي براي بقا مانند ساير موجودات زنده نياز به اكسيژن دارند.
عواملي نظير استفاده از خاك با بافت سنگين، سفت و فشرده تنفس بذر را سخت تر كرده
در نتيجه اكسيژن دريافتي بذر كاهش خواهد يافت. اين امر باعث بروز احتمال عدم جوانه زني بذر مي گردد.
در اين مورد انتخاب خاك مناسب كه امكان تنفس گياه را ايجاد كند واجب است.
. رطوبت
آب و رطوبت است كه سيستم هاي دروني بذر را فعال مي كند،
به اين صورت كه بذر آب را جذب كرده و حجم آ ن زياد مي شود،
در نتيجه پوسته ي آن ترك مي خورد و ريشه چه امكان بيرون آمدن پيدا خواهد كرد.
به همين دليل است كه بذرها را پيش از كاشت مي خيسانند.
مدت زمان مناسب براي اين كار حدود ۸ ساعت است
اما اگر بيش از اين مدت زماني بخواهيم بذر را خيس كنيم،
بايد مرتب آب را عوض كنيم كه اكسيژن به بذر برسد و دچار خفگي نشوند.
حداكثر زمان خيساندن نيز ۲۴ ساعت مي باشد.
. نور
نور برخلاف تصور عموم براي جوانه زني بذر برخي گياهان ضروري و براي برخي بازدارنده مي باشد.
از جمله بذور گياهاني كه براي جوانه زني به نور نياز مبرم دارند مي توان
به كاهو، كرفس، پامچال و بنفشه آفريقايي اشاره نمود.
به همين دليل اين بذور را در عمق خاك قرار نمي دهند.
در طرف ديگر گياهاني را داريم كه با رسيدن نور به بذرشان رشد آن ها متوقف مي گردد.
از جمله اين گياهان پياز، سير، فلوكس، زبان در قفا و گل ناز مي باشد.
روي بذر اين گياهان را پس از كاشت بايد به خوبي پوشاند.
. دما
دماي محيط كشت مهم ترين عامل در تعيين زمان كاشت بذر است.
دما عامل تاثيرگذار بر ميزان و سرعت جوانه زني بذر مي باشد.
حفظ تعادل در دما از جمله حساس ترين عمليات حفظ شرايط محيطي بذر مي باشد.
كاشت بذر در دماي سرد منجر به جوانه زني نامرتب بذر گشته و از سوي ديگر
گرماي بيش از اندازه محيط منجر به خشكي و آسيب ديدن گياهان جوان يا جلوگيري از
جوانه زني بذر گردد (خفتگي بذر به دليل دماي بالاي محيط).
به خصوص بذر پس از آبگيري به دماي محيط بسيار حساس مي گردد.
در تنظيم دماي محيطي بايد نوع بذر و نياز دمايي خاص بذر آن گونه ي گياهي در نظر گرفته شود.
زيرا برخي به دماي بيشتر و برخي به دماي كم تر نياز دارند. براي مثال بذر گياهان متعلق به مناطق معتدله معمولاً به دماي خنك نياز دارند.
بعضي از گياهان به گونهاي در برابر گرماي محيط حساس هستند كه اگر دما بيش از ۲۵ درجه شود بذر آن ها به طور كلي جوانه نميزند.
از جمله اين گياهان ميتوان به كرفس، كاهو، پياز حسنيوسف، سيكلامت، فريزيا، پامچال و زبان اشاره نمود.
در طرف ديگر برخي گياهان براي جوانه زني بذر شان به دمايي بالاتر نياز دارند مانند گياهان بومي مناطق گرمسيري و يا نيمه گرمسيري.
برچسب: ،