بيت لند
پيت لند چيست
پيت لند به سرزميني اطلاق مي شود كه با داشتن شرايط آب و هوايي و اقليمي و پوشش
گياهي خاص در اثر تخمير بقاياي گياهي موجود در آنجا پيت ماس توليد مي كند.
انواع پيت لندها
پيت لند ها داراي دو تيپ اصلي هستند كه شامل تشكيل در باتلاق ها و مرداب ها مي باشند
و تفاوت آنها در منشاء گياهي, هيدرولوژي و شيمي آب است.
۱. پيت لند باتلاقي (آمينروتروپيك)
باتلاق ها را مي توان از طريق گياهاني كه تحت تاثير آب زياد و كمبود كليه عناصر غذايي مورد
نياز، رشد كرده اند شناسايي نمود. سطح باتلاق ها اغلب به شكل تپه اي بالا مي آيد
و منبع اصلي مواد غذايي توسط باد و بارش هاي جوي فراهم مي شود.
ويژگي هاي پيت لند هاي باتلاقي:
* مواد غذايي اصلي توسط باد و بارش هاي جوي فراهم مي شود.
* داراي PH اسيدي در حدود كمتر از ۵/۴ مي باشد.
* پوشش گياهي غالب اين نوع پيت لند شامل خزه اسفاگنوم همراه با درخت و درختچه
هاي اريكاسه (كاج اروپايي ) و صنوبر سياه مي باشد.
۲. پيت لند مردابي (مينروتروپيك)
مرداب ها را از طريق سطح بالاي آب موجود و مسطح بودن آن همراه با شيب خيلي كم
مي توان شناسايي نمود، اما زهكشي داخل مرداب خيلي كم به وسيله نشت آب
در امتداد شيب آن به صورت بسيار آرام انجام مي پذيرد. آب ورودي به مرداب به دليل
تماس با تپه هاي حاوي مواد معدني بسيار غني از مواد غذايي معدني محلول مي شود.
ويژگي هاي پيت لند هاي مردابي:
*مواد غذايي از اطراف تپه هاي معدني وارد مرداب مي شود
*درجه اسيديته آب خاصيت قليايي كم حدود۵/۴ الي ۵/۷
*پوشش گياهي غالب شامل :خزه هاي قهوه اي و گياهان علفي (جگن)
پوشش گياهي موجود در پيت لندهاي نيمكره شمالي
در نواحي معتدل شمالي خزه هاي اسفاگنوم يكي از مهمترين پوشش گياهي پيت لند ها هستند.
آنها نقش مهمي در توليد پيت ماس مرغوب دارند اين پوشش گياهي نوعي پيت ماس را توليد مي كند
كه داراي ويژگي هاي ارزشمند براي باغباني و كشاورزي است، همچنين پوشش گياهي تقريبا
يكپارچه اي را به وجود مي آورند كه گياهان ديگر مي توانند روي آن مستقر شده و رشد كنند.
. گياهان معمول در باتلاق ها:
با توجه به اينكه باتلاق ها از نظر مواد مغذي ضعيف، مرطوب و محيطي اسيدي دارند
داراي تنوع زيستي گياهي كمي هستند و از گونه هاي گياهي تشكيل شده اند كه به طور ويژه
با اين شرايط سازگار مي باشند.
مجموعه پوشش گياهي باتلاقي معمولا شامل : خزه هاي اسفاگنوم، گونه هاي اريكاسه (زغال اخته، درخت رودودندرون)، گياهان گوشت خوار، علف كتان، صنوبر سياه، كرنبري و سنگروي سياه هستند.
. گياهان معمول در مرداب ها:
مرداب ها از آب معدني بهره مند هستند و داراي تنوع گياهي گسترده تري مي باشند،
در اين مرداب ها گياه آبزي (Cattail) گياهان آوندي علفي به اضافه درختچه ها و درختان
مختلف وجود دارند، بعضي از گياهاني كه در باتلاق ها ديده مي شوند در مرداب ها نيز
رشد مي كنند. درحقيقت حضور گياهان مينروتروپيك تعيين مي كند كه آيا پيت لند به عنوان
مرداب مي باشد يا باتلاق است.
. خزه هاي اسفاگنوم باتلاق ها
خزه هاي اسفاگنوم گياهان پر آبي بوده كه داراي طيف رنگي سبز تا متمايل به قرمز مي باشند.
گياهان منحصر به فرد شامل يك ساقه اصلي همراه بادسته هاي مرتب از شاخه ها كه معمولا
شامل ۲ تا ۳شاخه گسترده و ۲ تا ۵ شاخه آويزان هستند. قسمت بالاي گياه يا capitulum
دسته هاي متراكمي از شاخه هاي جوان دارد. در امتداد شاخه ها و ساقه ها برگ هاي پراكنده اي
با شكل هاي مختلف وجود دارند .
برگ ها شامل دو نوع سلول هستند: سلولهاي زنده و كوچك سبز (سلول هاي كلروفيلي ) و
سلول هاي مرده با ساختاري بزرگ و شفاف (سلول هاي شفاف ) برگ ها ظرفيت نگهداري
آب بالايي را دارند. خزه هاي اسفاگنوم خيلي سريع در حدود ۲ تا ۱۲ سانتي متر در هر سال
رشد مي كنند. همچنانكه خزه ها رشد كرده قسمت هاي زيرين مي ميرند و در زير سطح انباشته
مي شوند تا به تدريج پيت را تشكيل دهند.
در حدود ۱۶۵ گونه خزه هاي اسفاگنوم در سرتاسر جهان وجود دارد.
نقش پيت لند ها
شناسايي پيت لند ها از ساير سرزمين ها به سختي امكان پذير بوده و هنوز محل اتفاقات شگرف
و غافلگيركننده اي هستند، بعضي از آن ها به طور مستقيم بر روي كيفيت زندگي ما تاثيرگذاربوده كه عبارتند از:
۱. هيدرولوژي
پوشش گياهي موجود در پيت لند ها آلودگي موجود در آب هاي ورودي توسط آب هاي جاري و
بارش هاي جوي را به وسيله چرخه عناصر و ذخيره مواد ارگانيك به ميزان قابل توجهي كاهش مي دهد.
نقش پوشش گياهي پيت لند ها در كاهش آلودگي آب ها و جريان هاي سيلابي در حوضه آبي اطراف آن ها
در مقايسه با اسفنج ها بسيار بالا بوده وعملكرد ضعيفي در دوره هاي خشكي دارا مي باشند.
۲. اقليم شناسي
از آنجايي كه پيت لند ها به مرور زمان باعث انباشتگي مواد ارگانيك مي شوند، از ذخيره كافي كربن
برخوردار بوده كه اين امر باعث كاهش گازهاي گلخانه اي در اتمسفر مي شود.با عملكرد طبيعي و
مجدد پيت لندها پس از برداشت پيت، شرايط اجازه مي دهد كه تثبيت كربن ادامه يابد.
۳. آرشيو علمي
سرعت تجزيه آرام مواد ارگانيك در پيت لندها باعث به وجود آمدن بانك اطلاعاتي از هزاران سال گذشته
مي شود. به عنوان مثال مطالعه دانه گرده ذخيره شده در اعماق مختلف به دانشمندان اجازه مي دهد
شرايط اقليمي و تحول اكوسيستم گياهي در ۱۲ هزار سال گذشته را بازسازي كنند.
۴. تنوع زيستي
پيت لند ها محل زندگي انواع خزه ها، گياهان گوشتخوار، درختچه ها و گونه هايي از گياهان هستند
كه به طور معمول در جاهاي ديگر وجود ندارند. بعضي از اين گياهان خواص دارويي دارند و امروزه در داروسازي
مورد استفاده قرار مي گيرند. پيت لندها همچنين لانه هايي و شكارگاه هايي براي چندين گونه از پستانداران
و پرندگان و حشرات هستند.
انتخاب پيت لند جهت برداشت پيت ماس
پروسه انتخاب پيت لند جهت برداشت پيت ماس به صورت كلي به وسيله نقشه برداري و بررسي
منابع موجود، تسهيل شده است.
مشخصات پيت لند مناسب عبارتند از:
*كيفيت پيت: بايد استاندارد تجاري را داشته باشد، در كانادا و آمريكا پيت ماس قهوه اي روشن،
پيت ماسي است كه تجزيه ضعيفي داشته و براي استفاده كنندگان حرفه اي مانند گلخانه دارها
ترجيح داده مي شود. پيت ماس قهوه اي تيره كه بيشتر تجزيه شده است به طور كلي با هدف تهيه
مخلوط هاي باغباني توسط باغبانان آماتور مورد استفاده قرار مي گيرد.
*عمق پيت: ضخامت لايه پيت جهت باغباني بايد به اندازه مناسبي باشد. به طور كلي عمق متوسط
۲ متر، كمترين عمق مورد نياز جهت بهره برداري است.
*مساحت سطح: پيت لند بايد به اندازه كافي بزرگ بوده كه قابل بهره برداري باشد. براي اين امر
مساحتي حدود ۵۰ هكتار جهت بهره برداري مورد نياز است، هرچند در بعضي شرايط مناطق كوچكتر
نيز مورد بهره برداري قرار مي گيرند.
*فاكتورهاي ديگر: نزديكي به مسيرهاي حمل نقل (جاده ها و مسير تردد كاميون )، پوشش درختي كم،
دسترسي به نيروي كار و دسترسي به نيروي الكتريكي همچنين نقش اساسي را در انتخاب پيت لند بازي مي كند.
توزيع پيت لندها در جهان
پيت لند ها در سرتاسر كره زمين مساحتي به اندازه ۵۵۵ ميليون هكتار را شامل مي شوند
كه در مجموع % ۳ درصد از كل مساحت زمين رابه خود اختصاص مي دهند . پيت لندها اكثرا
در شمال آمريكا (كانادا با %۳۷ ) و در شمال آسيا و اروپا قرار دارند. ۱۰درصد از پيت لندها در
مناطق استوايي هستند كه حدود۲۰ ميليون هكتار در اندونزي يافت شده است.
در زير تصويري مي بينيد كه درصد مناطق پوشيده شده از پيت لند در هر كشور را عنوان مي كند.
در زير تصوير جدول مساحت پيت لندها در كشورهاي داراي بيشترين مساحت پيت لند را مي بينيد.
توزيع پيت لندها در استان ها و قلمروهاي مختلف كانادا
پيت لند ها مساحتي بالغ بر ۱۱۳٫۶ ميليون هكتار را در كانادا شامل مي شوند كه معادل ۱۳ درصد
سطح كشور مي شود و همه ايالت ها را در بر دارد. بهترين تمركز پيت لند در زمين هاي پست
Hudson’s Bay در Ontario و Manitoba قرار دارد. پيت لندها همچنين در شمالAlberta
,Saskatchewan،QuebeوايالتAtlantic وجود دارند.
توليد و توزيع پيت ماس در كانادا
حدود ۹۰ درصد تالاب ها و سرزمين هاي مرطوب در كانادا يعني تقريبا حدود ۱۱۳٫۶ ميليون هكتار
از زمين هاي اين كشور را پيت لند ها در بر دارند. حدود ۲۵ هزار هكتار از اين اراضي تا سال ۲۰۱۳
مورد بهره برداري قرار گرفته اند كه اين مقدار كمتراز ۰۲/۰ درصد از سرمايه هاي طبيعي كانادا است.
اسفاگنوم پيت ماس در كانادا به طور عمده براي اهداف كشاورزي برداشت مي شود. در مناطق ديگر
روش استفاده از پيت متفاوت مي باشد. حدود ۵۰ درصد از توليد جهان در كشورهايي مانند فنلاند،
روسيه، ايرلند، سوئد و به ميزان كمتر در اروپاي شرقي براي توليد انرژي مورد استفاده قرار مي گيرد.
برداشت پيت ماس در كانادا سالانه حدود ۱۴ ميليون تن است.
چرا پيت ماس كانادا مرغوب تر است
كشور كانادا بسيار گسترده و پهناور است و در نيمكره شمالي واقع شده است و در شمال اين كشور
قطب شمال و آلاسكا قرار دارد. خزه هاي اسفاگنوم در مناطق بسيار سرد و داراي يخبندان طولاني رشد
مي كنند. اين منطقه از جهان بهترين زيستگاه اين گونه از خزه ها است به همين دليل خزه هايي كه در
كشور كانادا تبديل به پيت ماس مي شود از نوع اسفاگنوم بوده كه يكي از بهترين خزه ها در جهان براي
توليد پيت ماس است.
اين خزه داري PH حدود ۵ الي۶ بوده كه بهترين درجه اسيديته براي رشد گياه است همچنين Ec پيت ماس
توليد شده از اين خزه حدود ۵/۰ دسي زيمنس مي باشد. پيت ماسي كه از خزه اسفاگنوم توليد مي شود
داراي مواد غذايي مناسبي است و هم چنين استريل گرديده و داراي چند ماده قارچ كش به صورت طبيعي بوده
كه از مرگ گياهچه جلوگيري مي كند.
ساير مزايا
- ذخيره آب در پيت ماس كانادايي ۷۰ الي۸۰ درصد حجم آنها بوده كه اين امر ۲۰ برابر نسبت به ذخيره آب در خاك معمولي بيشتراست
- غني شده با عناصر ماكرو و ميكرو المان ها شامل: ازت ،فسفر،پتاس،كلسيم ،منيزيم ،روي ،منگنز،آهن ومس
- داراي اسيد هيوميك واسيد فولويك جهت رشد بهتر گياه
- رنگ پيت ماس از قهوه اي تا قهوه اي تيره داراي بافت ريز ،درشت ، متوسط و PH اسيدي متنوع از ۳/۳ الي ۵/۵ وEC تاحداكثر ۲ دسي زيمنس مي باشد
- بسته هاي ۲۱۴ ليتري پيت ماس كانادايي وزني معادل ۲۷كيلوگرم دارد كه در برابر محصولات مشابه ديگر كشورها حدود ۱۲-۱۵ كيلوگرم سبكتر است وعلت اين تفاوت در اين است كه كاملا استريل بوده وفاقد هر گونه كمپوست هاي گياهي و خاك جنگلي مي باشد
برچسب: ،